Klasyczna szkoła burżuazyjnej ekonomii politycznej, datuje się od W. Petty’ego; szczytowy rozwój osiągnęła w koncepcjach A. Smitha i D. Ricardo; równolegle z nurtem angielskim występuje nurt francuski reprezentowany przez P. Boisguilleberta, fizjokratów i J. C. L. Simonde de Sismondiego. Szkoła ta powstała wraz z rozwojem produkcji przemysłowej (manufakturowej) i zmierzała do zbadania czynników wzmagających lub hamujących rozwój bogactwa narodowego; podstawowym przedmiotem dociekań stała się produkcja kapitalistyczna. Rzeczywista wiedza o procesach gospodarczych była w owym czasie potrzebna burżuazji przemysłowej jako klasie postępowej walczącej o władzę; wiedzę taką reprezentowały koncepcje k.sz.; nie lękała się ona ujawnić sprzeczności tkwiących w stosunkach gospodarczych. Z jednej strony bowiem ujawnienie sprzeczności między burżuazją a feudałami było dogodne dla burżuazji, z drugiej strony ujawnienie sprzeczności między burżuazją a proletariatem nie mogło burżuazji zaszkodzić, gdyż nie miały one jeszcze decydującego znaczenia. Sytuacja taka trwała aż do wyraźnego wystąpienia sprzeczności systemu kapitalistycznego w latach 30-tych XIX w.; od tego czasu burżuazyjna ekonomia polityczna zaczęła coraz więcej uwagi poświęcać apologetyce systemu kapitalistycznego przekształcając się w ekonomię polityczną wulgarną. Przedmiotem zainteresowania k.sz. są przede wszystkim perspektywy rozwoju gospodarczego oraz warunki i przesłanki maksymalizacji tempa wzrostu; dopracowała się ona modelu samoczynnego rozwoju, wykazującego, że w warunkach liberalizmu gospodarczego będzie miał miejsce optymalny wzrost produkcji i dochodu narodowego, wywołany wzrostem rozmiarów zatrudnienia i wydajności pracy. Przesłanką działania tych czynników jest akumulacja kapitału. W ujęciu tendencji rozwoju występują jednak poważne różnice między Smithem a Ricardo. Smith piszący przed rewolucją przemysłową dowodzi, że kapitalistyczna akumulacja ma nieograniczone perspektywy rozwojowe i będzie prowadzić do harmonijnego wzrostu dobrobytu wszystkich klas społecznych. Ricardo, który tworzy po rewolucji przemysłowej, w okresie już dość wyraźnego ujawnienia się sprzeczności nowego systemu społecznego, widzi granice rozwoju kapitalistycznego; wyprowadza je jednak z oddziaływania czynnika zewnętrznego: prawa malejącej urodzajności gleby, którego działanie przez wzrost cen płodów rolnych ma doprowadzić do zaniku zysku, a wraz z nim i kapitalistycznej akumulacji. Podstawową zasługą k.sz. jest badanie burżuazyjnych stosunków produkcji „w ich całokształcie” (Marks); oznacza to badanie stosunków wymiany i podziału w powiązaniu z procesami produkcji i uznanie zależności pierwszych od drugich. Najistotniejszym teoretycznym osiągnięciem k.sz. jest stwierdzenie, że wartość towaru określona jest ilością pracy zużytej na jego wytworzenie; teza ta ma fundamentalne znaczenie dla dalszego rozwoju ekonomii politycznej, chociaż sami klasycy ekonomii burżuazyjnej nie potrafili przeprowadzić jej prawidłowego dowodu; zwłaszcza nie umieli oni wyjaśnić zasad wymiany między pracą a kapitałem, co doprowadziło nawet Smitha do wysunięcia — oprócz teorii wartości opartej na pracy — wulgarnej teorii czynników produkcji, które wspólnie mają tworzyć wartość. W odróżnieniu od późniejszej ekonomii wulgarnej, tezę tę wysuwał jednak Smith nie w celu apologetyki kapitalizmu, lecz z przyczyn natury poznawczej, nie umiejąc dać prawidłowego wyjaśnienia problemu, z tezy, że źródłem wartości jest praca, k.sz. wyprowadza wniosek (w sposób usystematyzowany czyni to Ricardo), że zarówno zysk, jak i renta gruntowa są potrąceniami z produktu pracy robotnika; w ten sposób toruje drogę teorii wartości dodatkowej. W teorii płacy roboczej k.sz. wysuwa tezę, że wysokość płacy określana jest ostatecznie przez koszty reprodukcji pracy, a więc koszty utrzymania robotnika i jego rodziny. Szeroko znana jest ricardowska teoria renty gruntowej, będąca usystematyzowaną teorią renty różniczkowej; istotnym jej brakiem jest jednak powiązanie mechanizmu powstawania renty z działaniem prawa malejącej urodzajności gleby. K.sz. dużo uwagi poświęca wykazaniu szkodliwości ingerencji państwa w życie gospodarcze i udowodnieniu, że regulują je samoczynnie działające mechanizmy ekonomiczne; działają one przez „człowieka ekonomicznego” (homo oeconomious), który sam najlepiej wie, co jest dla niego dogodne. Sformułowanie zasad ilościowej teorii pieniądza (pieniądza teoria ilościowa), międzynarodowych ruchów kruszców i teorii kosztów komparatywnych umożliwia teoretyczne uzasadnienie postulatu pełnej wolności handlu zagranicznego, odpowiadającej szczególnie interesom angielskiej burżuazji, która nie obawiała się już w tym okresie konkurencji ze strony jakiegokolwiek kraju i chciała przekształcić Anglię w „fabrykę świata”. Ważne miejsce w k.sz. zajmują poglądy Sismondiego, reprezentującego kierunek drobnomieszczański w rozumowaniu ekonomicznym; pisze on w okresie, gdy ujawniły się już negatywne strony kapitalistycznego rozwoju, dając o sobie znać zubożeniem proletariatu, wyniszczeniem rzemieślników i chłopów, pierwszymi periodycznymi kryzysami nadprodukcji. Sismondiego interesują przyczyny tych ostatnich i dochodzi do wniosku, że wywołane są niedostateczną konsumpcją spauperyzowanych robotników, rzemieślników, chłopów (podkonsumpcja jako przyczyna kryzysów ekonomicznych). Ciągła pauperyzacja mas musi w przyszłości doprowadzić do załamania się systemu kapitalistycznego. W celu zaradzenia złu Sismondi domaga się stworzenia programu interwencji ze strony państwa (odrzuca więc zasadę laissez faire’yzmu), która ma powstrzymać proces ubożenia mas oraz przez umocnienie i rozwój produkcji drobnotowarowej zahamować rozwój kapitalizmu. Pozytywne postulaty Sismondiego, który w pewnym sensie chce zatrzymać rozwój gospodarczy, mają obiektywnie charakter reakcyjny. Sismondi jest jednak przedstawicielem ekonomii klasycznej, ponieważ bada stosunki gospodarcze w sposób obiektywny i jest zwolennikiem teorii wartości opartej na pracy. Cały pozytywny dorobek k.sz. przejęła i w sposób twórczy wykorzystała teoria ekonomiczna marksizmu stworzona przez Marksa i Engelsa (ekonomia polityczna).
