Normalizacja, proces tworzenia i stosowania jednolitych wzorów norm, dotyczących właściwości danego przedmiotu, zmierzający do osiągnięcia optymalnej oszczędności z uwzględnieniem wymagań funkcjonalnych i przepisów dotyczących bezpieczeństwa. Proces ten jest oparty na osiągnięciach nauki, techniki i praktyki i powinien dążyć do stymulowania postępu technicznego przez tworzenie wzorców o parametrach nowocześniejszych niż osiągane w obecnym etapie rozwoju gospodarczego. Zakres n. odnosi się przede wszystkim do: 1. jednostek miar; 2. terminologii i symboli; 3. produktów (wyrobów) i metod postępowania (określanie i wybór cech produktów, metody badań i pomiarów, ustalenie wymagań w odniesieniu do produktów w celu określenia ich jakości, optymalnej różnorodności, zamienności itd.); 4. bezpieczeństwa ludzi i towarów. Wg ustawy z 27 XI 1961 o normalizacji, celem działalności normalizacyjnej jest zwiększenie stopnia typizacji i unifikacji produkcji, ułatwianie jej specjalizacji i koncentracji, określanie i podnoszenie jakości oraz obniżanie kosztów, przyspieszanie postępu technicznego, racjonalne wykorzystanie materiałów, energii, środków trwałych, zwiększenie bezpieczeństwa i higieny pracy, podnoszenie zdrowotności społeczeństwa, ułatwianie wzajemnych stosunków gospodarczych z innymi krajami. W określeniu tym wymagają bliższego wyjaśnienia dwa terminy: typizacja i unifikacja. Pierwszy określa metodę wyboru, polegającą na redukcji liczby odmian produktów w określonym zakresie do liczby odmian wystarczających w danych warunkach. Unifikacja ,zaś oznacza metodę polegającą na nadaniu jednej, dwu lub kilku odmianom wyrobów wspólnych cech użytkowych (przez ujednolicenie elementów), umożliwiających ich zamienność. Centralnym organem administracji państwowej w Polsce w zakresie n. jest Polski Komitet Normalizacji i Miar. Do zakresu działania Komitetu należy m. in.: organizowanie prac normalizacyjnych, prowadzenie studiów i prac badawczych w zakresie metodyki i techniki normalizacyjnej, opracowywanie projektów wieloletnich i rocznych planów prac normalizacyjnych w gospodarce narodowej, opracowywanie, analizowanie projektów norm i ustanawianie Polskich Norm, organizowanie szkolenia, wymiana doświadczeń i publikacji z odpowiednimi organizacjami innych państw. Jednostkami organizacyjnie podległymi Polskiemu Komitetowi Normalizacji i Miar m. in. są: terenowe urzędy miar, urzędy probiercze, Centralny Ośrodek Badawczy Normalizacji, Centralny Ośrodek Informacji Normalizacyjnej, Przedsiębiorstwo Państwowe „Wydawnictwa Normalizacyjne” oraz Komisja Racjonalizacji Druków. Właściwa rola normalizacji we współczesnym państwie, szczególnie w jego życiu gospodarczym, kształtuje się na tle współpracy międzynarodowej. Aktualnie działa na święcie ok. 50 znanych międzynarodowych organizacji, prowadzących działalność normalizacyjną. Zmierzają one do obejmowania jednolitymi zaleceniami normalizacyjnymi możliwie wielu surowców, materiałów, półwyrobów i wyrobów, elementów konstrukcyjnych, metod kontrolno-pomiarowych, przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Polska uczestniczy w międzynarodowej działalności normalizacyjnej. Bierze udział m. in. w pracach Stałej Komisji Normalizacyjnej Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG) oraz w komisjach Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO), Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej (IEC). Współpracuje również z krajami socjalistycznymi i kapitalistycznymi. Zalecenia RWPG odgrywają ważną rolę w unifikacji norm krajów członkowskich, doprowadzając do ujednolicenia norm narodowych dla wielu wyrobów w tak ważnych dziedzinach życia gospodarczego, jak górnictwo, hutnictwo, przemysł maszynowy, elektrotechniczny, lekki, chemiczny, elektroniczny i in.
