Planowania zasady, powstałe na gruncie wieloletniego doświadczenia i badań naukowych normy postępowania przy sporządzaniu planów i ich wykonywaniu. Zasada partyjności realizuje jedność programu partii i narodowych planów gospodarczych możliwą do osiągnięcia tylko w krajach, w których zostały stworzone podstawy socjalistycznych stosunków produkcji. Ponieważ czynnikiem organizującym i kierującym budownictwem socjalizmu jest partia, jej program wytycza ogólne kierunki rozwoju społecznego i gospodarczego, sformułowane w uchwałach zjazdów i plenów partii, które następnie konkretyzowane są w wieloletnich i rocznych planach gospodarczych. W. Lenin określi! „narodowy plan gospodarczy jako program partii przetłumaczony na język liczb”. Zasada partyjności polega zatem na stosowaniu wytycznych partii w opracowywaniu planów gospodarczych, dotyczących rozszerzania i pogłębiania socjalistycznych stosunków produkcji, kierunków wzrostu gospodarczego i sposobów jego realizacji. Zasada centralizmu demokratycznego (udziału mas w planowaniu) polega na łączeniu zasady centralnego planowania z możliwie maksymalnym rozwojem inicjatywy i samodzielności przedsiębiorstw oraz terenowych organów władzy państwowej opartych na demokratycznej formie kontroli społecznej i przyciąganiu załóg do udziału w opracowywaniu planów gospodarczych i zarządzaniu przedsiębiorstwami. Zasada naukowości oznacza opracowywanie planów gospodarczych na podstawie znajomości obiektywnie działających praw ekonomicznych. Pomijanie ich — zwane w swoim czasie woluntaryzmem ekonomicznym — może spowodować załamywanie się planów na danych odcinkach realizacji, co prowadzi do poważnych strat gospodarczych. Zasada decydującego ogniwa oznacza w okresie powojennej odbudowy ustalenie i zabezpieczenie realizacji najważniejszego w tym czasie ogniwa, tj. elementu od którego zależało w dużej mierze wykonanie całego planu; np. w okresie planu 3-letniego decydującym ogniwem było uruchomienie i odbudowa zniszczonej w czasie wojny komunikacji, bez której rozbudowa przemysłu i rolnictwa nie była możliwa. Po zakończeniu pierwszego okresu odbudowy zasada ta została w dużej mierze zastąpiona przez zasadę proporcjonalnego rozwoju. Zasada proporcjonalnego rozwoju wszystkich gałęzi gospodarki narodowej zapewniająca wszechstronny rozwój produkcji, przez rozbudowę, zwłaszcza gałęzi zaniedbanych w okresie kapitalizmu lub szczególnie przez wojnę zniszczonych, co było koniecznym warunkiem kompleksowego rozwoju gospodarczo-społecznego. Po okresie wieloletniej realizacji tej zasady i zapewnieniu rozwoju wszystkich gałęzi oraz pod wpływem konieczności specjalizacji międzynarodowej i rozwoju handlu zagranicznego na pierwsze miejsce wysunęła się zasada selektywnego rozwoju. Zasada selektywnego rozwoju sprowadza się do wytypowania pewnych gałęzi produkcji, do rozwoju których nasz kraj jest predysponowany bądź ze względu na liczne kadry specjalistów teoretyków i praktyków w tej dziedzinie, bądź ze względu na istniejące bogactwa naturalne lub istniejący nowoczesny aparat produkcyjny i możliwość szybkiej rozbudowy tej gałęzi. Gałąź tę powinien charakteryzować wysoki poziom wydajności pracy i niskie koszty produkcji oraz wysoka jakość wyrobów, zapewniająca tym wyrobom przodujące miejsce na rynku światowym, co z kolei umożliwia eksport tych wyrobów i dostarcza dewiz na zakup innych produktów, do wytworzenia których gospodarka Polski jest mniej predysponowana. Zasada koncentracji środków polega na kierowaniu w obrębie całej gospodarki środków inwestycyjnych i surowców występujących w minimalnych ilościach przede wszystkim do działów wybranych do intensywnego rozwoju. W poszczególnych gałęziach stosowanie tej zasady sprowadza się do koncentrowania środków finansowych i rzeczowych w kompleksach gospodarczych (kompleksy inwestycyjno-produkcyjne) i do szybkiego ich uruchomienia i modernizacji lub rozbudowy w celu osiągnięcia w jak najkrótszym czasie efektów produkcyjnych. Zasada wewnętrznej zgodności oznacza konieczność uzgadniania planów finansowych z planami rzeczowymi, planów produkcji krajowej z planem handlu zagranicznego, planów poszczególnych gałęzi między sobą, a w przedsiębiorstwach planów produkcji z planem zaopatrzenia i zbytu, planem inwestycyjnym itp. Realizując tę zasadę posługiwać się można różnymi metodami, m. in. metodą bilansową i metodą przepływów międzygałęziowych (analiza nakładów i wyników produkcji). Zasada ekonomiczno-finansowego działania wymaga oparcia decyzji gospodarczych na zasadach rachunku ekonomiczno-finansowego. Odnosi się to zarówno do działalności eksploatacyjnej, jak i do działalności inwestycyjnej oraz importu i eksportu, które powinny być podporządkowane kontroli rozrachunku gospodarczego. Rozrachunek gospodarczy powinien ponadto być stosowany nie tylko w przedsiębiorstwach, lecz również w większych organizacjach gospodarczych, jak kombinaty i zjednoczenia.
